နေပြည်တော်၏လက်ရှိရာသီဥတု

မြန်မာနိုင်ငံရှိ ရာသီဥတုနှင့် ယဉ်ကျေးမှု၊ ရာသီဥတုသိမှတ်မှုသည် အပူလျှော့ဒေသ မုန်တိုင်း ရာသီဥတု၏ အကျိုးသက်ရောက်မှုကို အထင်ကရ ရာထူးနှင့် ဆက်စပ်စွာ လူနေမှု၊ စိုက်ပျိုးရေး၊ ဘာသာရေး အခမ်းအနားတို့နှင့် နီးစပ်စွာ ဖွဲ့စည်းထားသည်။

ရာသီဥပါးနှင့် ရိုးရာခွဲဝေပုံ

ရာသီသုံးခွဲပါးမှု

• အပူသစ်ရာသီ (မတ်လ–မေလ) : အထိပ်ဆုံး အပူချိန် ၄၀ ဒီဂရီကျော်မည်ဖြစ်ပြီး "အဖျားနှင့်ဖြစ်သောရာသီ" အနေဖြင့် သတိထားရန်လိုအပ်သည်။
• မိုးရာသီ (ဇွန်လ–အောက်တိုဘာ) : အရမ်းရေထွက်ခြင်းနှင့် ရေရှည်မိုးသည်းထန်မှုကြောင့် ရေကြီးမှုများဖြစ်ပေါ်နိုင်ပြီး "ရေနေရာသီ" အနေဖြင့် စိုက်ပျိုးရေးအတွက် မရှိမဖြစ်ဖြစ်သည်။
• အအေးခင်းရာသီ (နိုဝင်ဘာ–ဖေဖော်ဝါရီ) : သန့်ရှင်းပြီး နေရောင်ခြည်တော့သည်၊ ခရီးသွားရာသီအနေဖြင့်လည်း နာမည်ကြီးသည်။

နေရာအလိုက် ကွာဟမှု

• အီလာဝါ တိုက်ကြီးတွင် မိုးရာသီရဲ့ ရေကြီးမှုသည် လူနေမှုနှင့် စိုက်ပျိုးရေးကို ဆန့်ကျင်ပြီး မြစ်ဖက် ကျေးလက်မြို့တွေမှာ တံတားများနှင့် မြင့်ခြင်းဝမ်အိမ်များ ဖွဲ့စည်းလာကြသည်။
• ပုန်းစီ ဈေးကွက်များတွင် မိုးရာသီတိုရှည်ပြီး အအေးခင်းရာသီ၏ ညအချိန်သည် ၁၀ ဒီဂရီ ကျော် ဖြန့်ပိုင်းရင်ကျသည့် ဒေသများရှိသည်။

ရိုးရာအခမ်းအနားနှင့် ရာသီဥတု

တင်ဂျန် (ရေနံေဗးပြဲ)

• အပူသစ်ရာသီ၏ အဆုံးတွင် (ဧပြီလအနှစ်), သန့်ရှင်းသော ရေဖြင့် မကောင်းမှုများနှင့် အပူရှည်များကို ပယ်ဖျက်ခြင်းကို လုပ်ဆောင်သည်။
• အပူချိန်၏ လေ့လာနိမိတ်အပေါ် ကမ္ဘာဖွမ်းဟောင်းခြင်းလွှမ်းမိုးမှု ဖြစ်၍ လူများ၏ အပူတွေလျော့နည်းစဉ်လည်း ရှိသည်။

ဗုဒ္ဓအခမ်းအနားနှင့် မိုးရာသီ

• မိုးရာသီ ဓမ္မထိုင်ခန်း (ဘာသာရေးတရားကျောင်းသားများ၏ မိုးလိပ်): ဇွန်လ–စက်တင်ဘာ period စင်္ကြန်လာရန် ၊ ဘုန်းကြီးများသည် ဓမ္မထိုင်ခန်းတွင် မူရွေးရှာပြီးလေ့ကျင့်ခြင်းများလုပ်ဆောင်သည်။ လူတို့ဟာလည်း ကျော်ကြားသို့ရောက်သော လှူဒါန်းခြင်းများနှင့် ကူညီမှု ဆောင်လုပ်ပြီးဝင်ရောက်ပါသည်။
• မိုးရာသီရဲ့ နောက်မှု မှုတွေကအစားသားအောင်းပြုဘို့ အဆင်ပြေမှု အတွေးတစ်ခုအနေဖြင့် ရှိပါတယ်။

စိုက်ပျိုးရေးနှင့် ငါးဖမ်းရာသီဥတုသိမှတ်မှု

စိုက်ပျိုးမိုးရာသီ

• အိမ်ရာ သန်းတဆ ငှက်အမြည် ရာသီသည် မိုးရာသီရဲ့ရေလှောင်းတွေပေါ် မိမိချစ်ခြင်းများစွာအတွက်အခြေခံနေသည်။
• ကျေးရွာများတွင် "မိုးမလုံ" သို့မဟုတ် "အချိန်မှီမကွောက်" အဖြစ် စိုက်ပျိုးမှုများအတွက် ရေချုပ်ခြင်းကိုပလိပ်သမှုပေးသည်။

ငါးဖမ်းလုပ်ငန်း

• သုလိုင်ငါးဖမ်း ဇိုးမှုများသည် မိုးရာသီရဲ့ မြစ်သည်လည်း ငါးတိရစ္ဆာန်များ ဖြစ်စဉ်နှင့် ကျန်ကုန်မှုတို့နှင့် ဆက်စပ်သည်။
• ဆိုင်ခွင်ချုပ် လာလျက်ကာလကို မဟာလူကြိုမှလတ်ထကာတွင် နေ့စဉ် ရင်ဆိုင်ခြင်း၊ ချခ်ခလွန်စရဲ့ အကျိုးသည် ဆမွေးခြင်းမှาสตร์များအရေးပါသည်။

ပရိုက်ကာရှင်းနှင့် အန္တရာယ်ကာကွယ်ရေးယဉ်ကျေးမှု

ရေကြီးမှုနှင့် မုန်တိုင်းများ၏ သင်ကြားမှု

• ရေကြီးမှုများအများကြီးဖြစ်ကာ မြင့်ခြင်းတွေနှင့် တံတားများ ဖွဲ့စည်းမှုအသုံးဝင်သည်။
• မုန်တိုင်းရာသီ (ဧပြီလနှင့် အောက်တိုဘာ) မှာ ကျေးရွာအလိုက် ထပ်ခါထပ်မျှ စစ်တပ်လေ့ကျင့်မှုများ ပြုလုပ်ပြီး အရေးအခင်းများထဲ သောက်သောက်ပြီး လျင်မြန်စွာ ထုတ်လုပ်ခြင်းလုပ်ပါသည်။

ဒေသဆင်ခြင်မှုများ၏ ကူညီမှု

• ရေကြီးမှုများမှာ ဂါးများ၊ တံတား၊ ရောင်းကာလက်ရှိများစွာ၏ က ထုံးထားအလျင်မြင် စစ်တပ်ပြီး ကျောင်းများသည် အပြန်အလှန်အမြောက်စုဆောင်းနိုင်သော ဗဟိုစုထားသည်။
• အန္တရာယ်အပြီး ဓာတ်ကြောင်များလည်း အပြန်အလှန်ကူညီမှုဖြင့် အခြေခံတွင် လက်ခံ၏ ခိတ္ဖမ်းလုပ်ငန်းများသည် လှူဒွေနှင့် အကူအညီတောင်းခံမှုများရှိသည်။

ခေတ်မီ ရာသီဥတုသိမှတ်မှုနှင့် နည်းပညာ အသုံးပြုခြင်း

ရာသီဥတုခန့်မှန်းခြေ၊ အက်ပ်များ အသုံးပြုခြင်း

• မြို့ပြဒေသများတွင် စမတ်ဖုန်းပိုင်ရှင် မှာ ရာသီဥတု အက်ပ်များ လက်မှတ်များ ဖွဲ့စည်းနေပြီး မိုးရာသီရဲ့ အထီးအထိတ် အခင်းအကျင်းရောက် သိလိုသည်။
• ရုပ်သံနှင့် ရေဒီယို နဲ့လည်း ရာသီဥတု ရေဒုံငွေ တုတ်တိုသွားများကို တိုးမြှင့်ကောင်ဆောင်ရပြီး သုံးစွဲချက်များ လောက်ဖြစ်လာသည်။

အပြင်အဆင်၊ မီဒီယာမှ သင်ကြားမှု

• ကျောင်းများတွင် ရာသီဥတု၊ အန္တရာယ်ကာကွယ်ရေး သင်ကြားရေးသည် တစျစ်တเดียวအနေဖြင့် တိုးတက်လာသည်။ မုန်တိုင်းနှင့် ရာသီဥတု ကူးလှန်မှုတို့ကို နားလည်လာသည်။
• NGO နှင့် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ စုစုပေါင်း လုပ်ဆောင်မှုများတင်ပြမည်တို့ရှိ စီနစ်နှင့် ဟဇိုင်ဇရာဝ်များဖြင့် ဆက်စပ်သည့် အန္တရာယ် ကာကွယ်ရေး သင်ကြားမှုများ လုပ်ဆောင်နေသည်။

အကျဥ်းချုပ်

မြန်မာနိုင်ငံ၏ ရာသီဥတုယဉ်ကျေးမှုသည် အပူလျှော့ဒေသ မုန်တိုင်း ရာသီဥတု၏ အထူးအသုံးများနှင့် တွဲဖက်လျက်၊ ရိုးရာပွဲများ၊ စိုက်ပျိုးရေး၊ ငါးဖမ်း၊ အန္တရာယ်ကာကွယ်ရေးနှင့် ခေတ်မီနည်းပညာအသုံးပြုမှုများမှတဆင့် လူတို့၏နေထိုင်မှုမှအဓိပ္ပါယ်ခံနေဆဲ ဖြစ်သည်။