Japoniako denboraldiko ekitaldiak, natura aldaketekin eta klimarekin sakonki lotuta daude, tenperatura, prezipitazioa, landareen hazkundea eta tradiziozko egutegiarekin harmonian garatu dira. Hurrengoa denboraldi bakoitzari buruz, denboraldi ekitaldi nagusiak eta klimaren ezaugarriak zehatz-mehatz azalduko ditut.
Udaberria (martxoa–maiatza)
Klimaren ezaugarriak
- Tenperatura: pixkanaka berotzen da, martxoaren amaieran 20°C ingurura
- Prezipitazioa: martxoan pixka bat gutxiago, apiriletik maiatzera euri gehiago izan ohi da (bereziki maiatzaren erdialdetik aurrera)
- Ezaugarriak: polenaren hedatzea, tenperatura aldaketak, udaberri irabazlea (haize bortitza)
Ekitaldi nagusiak - kultura
| Hilabetea |
Ekitaldia |
Edukia - klimarekin lotura |
| Martxoa |
Hina-matsuri (mojakoen festarako) |
Neska gazteen hazkunde on baten aldeko ospakizuna. Mardu-hostoen garai. |
| Martxoa |
Udaberri eguna |
Eguna eta gaua ia berdinak. Naturari eta aurrekoei esker onekoa. |
| Martxoa–Apirila |
Lore-begiratu (sakura) |
Sakura irekitzeko garaian kanpoan festak egiten dira. |
| Maiatza |
Haurren eguna - Dangoen festa |
Irmayoan sartzeko, gaizkiaren aldeko ekintza. Berde berriaren eta tenperaturaren artean ospatzen da. |
| Maiatza |
Urrezko asteburua |
Eguraldi ona izaten da, bidaiak eta turismoak indartzen dira. |
Udara (ekaina–abuztua)
Klimaren ezaugarriak
- Tenperatura: ekainaren erdialdean 30°C gainditzen duten egunak ugariak dira, uztailean eta abuztuan beroegia izan ohi da
- Prezipitazioa: ekaina - eurite garaia, uztailean eta abuztuan ekaitz lokalak eta tximistak ugariak
- Ezaugarriak: tenperatura altua eta hezea, ekaitz, beroandiaren arriskua
Ekitaldi nagusiak - kultura
| Hilabetea |
Ekitaldia |
Edukia - klimarekin lotura |
| Ekaina |
Euri denboraldia |
Pixkanaka euri eta hodei egunak jarraitzen dute. Ortensia ikusteko garaia. |
| Uztaila |
Zahar eguna |
Izarrei desioak egiten zaizkien ospakizuna. Eguraldi txarra badago, Ilargia behatzea zaila da. |
| Uztaila |
Itsasadarra/ Mendi открытие |
Udako aisialdi denboraldia hasten da. Eguraldia eta segurtasuna garrantzitsuak dira. |
| Uztaila–Abuztua |
Udako jaialdiak - su artifizialak |
Sarritan aireko gauetan egiten dira. Yukata kultura ere lotuta dago. |
| Abuztua |
Bon (harrera eta bidalketa sutea) |
Aitonen espiritualak harreraren ohitura. Ilunpetan prezipitazioa eta taifunak eragina dute. |
Udazkena (iraila–azaroa)
Klimaren ezaugarriak
- Tenperatura: irailak bero aldapatsua du, baina urri–azaroan erosoa bihurtzen da
- Prezipitazioa: irailak taifun ugari ditu, urrian hasi eta lehortzen hasten da
- Ezaugarriak: hezetasuna txikitu eta airea garbitu egiten da. Kolore-aldakuntzak eta intsektuen soinua charakteristikoak dira
Ekitaldi nagusiak - kultura
| Hilabetea |
Ekitaldia |
Edukia - klimarekin lotura |
| Iraila |
Zaharren eguna - udaberri eguna |
Negutegiko udaberriaz esker, biak urtak iristen dira. |
| Iraila–Azaroa |
Kolore-berri bila |
Urrian eta azaroan ikusgai. Altuerak eta eremuen arabera aldatu egiten da. |
| Urri |
Kirol eguna |
Eguraldia egonkorra izaten da, freskoaren haizean ikasgelako ekitaldia. |
| Azaroa |
Shichi-Go-San |
Eguzki eguzkitako azaroan, tenplu batean haurraren hazkundea ospatzen da. |
Negua (abendua–otsaila)
Klimaren ezaugarriak
- Tenperatura: herrialde osoan beheranzko joera. Japoniako itsasertzean elurra, Ozeanoaren aldetik hezetasuna
- Prezipitazioa: Ozeanoaren aldetik lehorrago, Japoniako itsasertzean elur gogorra ere bai
- Ezaugarriak: airea garbitu egiten da, irtengatzea goiz eta arratsaldean oso hotza izanez
Ekitaldi nagusiak - kultura
| Hilabetea |
Ekitaldia |
Edukia - klimarekin lotura |
| Abendua |
Neguko solstizioa |
Urteko egun laburrena. Yuzu-ur edoitzearen ohitura dago. |
| Abendua |
Gabonak - Urte berria |
Hiri askotan argiztatzeak egiten dituzte. Hotza dentro ondoan. |
| Urtarrila |
Urte berria |
Lehen bisita, osechi, eta lehen idazteak izaten dira. |
| Otsaila |
Atsedena/etiketa |
Gatz aurretik, gaizkiak uxatzen saiatzen dira. Epezu Akatsura udaberri hasiera izate arren, hotza jarraitu ohi da. |
| Otsaila |
Elur jaialdia |
Ipar Nipponen egiten da. Elur irudiak eta izotz irudiak sortzen dituzte. |
Denboraldiko ekitaldien eta klimaren arteko lotura laburpena
| Denboraldia |
Klimaren ezaugarriak |
Ekitaldi nagusietako adibideak |
| Udaberria |
Polena, tenperatura aldaketa, eguzki ugari |
Lore-begiratu, Hina-matsuri, Dangoen festa |
| Udara |
Tenperatura altua eta hezea, euriteak, taifunak |
Zahar eguna, su artifizialak, Bon |
| Udazkena |
Freskoaren haizea, kolore-aldaketa, taifunak lehorrera |
Zaharren eguna, kolore-berri bila, kirol eguna, Shichi-Go-San |
| Negua |
Lehortasuna, elurra, irtengatzea |
Urte berria, Atsedena, Neguko solstizioa, elur jaialdia |
Osagarri: klima eta kultura lotzen dituzten arrazoiak
- Japoniako nekazaritza kultura, natura errespetatzeko ohitura eta Shinto sinismenek oinarri sakonak dituzte, eta denboraldiko aldaketei esker esker onen eta otoitzaren ekintza garatu dira.
- Gainera, “denboraldia disfrutatzeko” edertasun sentsibilitateak elikadura, etxebizitza eta bidaia/ikastetxean ere irauten du.
Natura aldaketak delicat manner irakurtzeko eta denboraldiko ekitaldira irteeratzen jakin izan da Japoniaren ezaugarritako bat. Klimarekin bizi den kultura oraindik ere japoniarren eguneroko bizitzan eta balioetan sakonki sartuta dago.
Euri txiki baten probabilitatea toki batzuetan